05.08.2021
Autor: Jarosław Kruk - radca prawny, partner zarządzający | Sylwia Działo - prawnik
JAKIE ZMIANY CZEKAJĄ BIURA RACHUNKOWE W ZWIĄZKU Z NOWELIZACJĄ USTAWY O PRZECIWDZIAŁANIU PRANIU PIENIĘDZY I ZWALCZANIU TERRORYZMU?
Nowelizacja Ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu wprowadziła w polskim porządku prawnym wiele zmian, które wchodzą w życie w ustalonych odstępach czasu. I tak, od 31 lipca 2021 r., lista instytucji obowiązanych zostanie poszerzona o biura rachunkowe, na które zostaną nałożone dodatkowe obowiązki w zakresie rejestrowania i zgłaszania transakcji dokonywanych przez rozliczane podmioty.
Zgodnie z nowo dodanym art. 2 ust. 1 pkt. 15a Ustawy do katalogu jednostek obowiązanych do stosowania przepisów ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy dołączą przedsiębiorcy, w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców, których podstawową działalnością gospodarczą jest świadczenie usług polegających na sporządzaniu deklaracji, prowadzeniu ksiąg podatkowych, udzielaniu porad, opinii lub wyjaśnień z zakresu przepisów prawa podatkowego lub celnego, niebędący innymi instytucjami obowiązanymi. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu Ustawy, prawidłowa transpozycja przepisów dyrektywy 2018/843 nie może ograniczać się do uznania za instytucje obowiązane jedynie doradców podatkowych, a musi również uwzględniać wszelkie inne osoby wykonujące czynności polegające na udzielaniu wsparcia lub porad w sprawach podatkowych.
Biura rachunkowe, jako instytucje obwiązane, będą zobowiązane m.in. do wdrożenia wewnętrznej procedury w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, wyznaczenia osób odpowiedzialnych za prawidłowe wdrożenie obowiązków z zakresu AML i ich realizację, zapewnienia szkoleń pracownikom, sporządzenia pisemnej oceny ryzyka instytucji obowiązanej oraz jej aktualizacji nie rzadziej niż co 2 lata, poddawania się kontroli w zakresie przestrzegania przepisów ustawy czy obowiązku zachowania tajemnicy. Ważną zmianą będzie także obowiązek odnotowywania rozbieżności między informacjami zgromadzonymi w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych a informacjami o beneficjentach rzeczywistych klienta ustalonymi w związku ze stosowaniem ustawy. Ponadto z art. 72 ww. ustawy wynika obowiązek przekazywania przez instytucje obowiązane do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej informacji o przyjętej wpłacie lub dokonanej wypłacie środków pieniężnych o równowartości przekraczającej 15 000 euro, czy transferze tych środków.
Co więcej, zgodnie z art. 34 Ustawy biura rachunkowe będą miały obowiązek identyfikacji klienta i weryfikacji jego tożsamości, identyfikacji beneficjenta rzeczywistego oraz podejmowania uzasadnionych czynności w celu weryfikacji jego tożsamości oraz ustalenia struktury własności i kontroli. Dodatkowo biura będą musiały dokonywać oceny stosunków gospodarczych i, stosownie do sytuacji, uzyskiwać informacje na temat ich celu i zamierzonego charakteru oraz bieżącego monitorowaniu stosunków gospodarczych z klientem.
Należy pamiętać, że niezastosowanie się do wymogów ustawy może spowodować nałożenie przez GIIF wysokich kar administracyjnych sięgających nawet kwoty 1 000 000 zł. Osoba działająca w imieniu lub na rzecz instytucji obowiązanej może także podlegać karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 w przypadku nie dopełnienia obowiązku przekazania Generalnemu Inspektorowi zawiadomienia o okolicznościach, które mogą wskazywać na podejrzenie popełnienia przestępstwa lub zawiadomienia o powzięciu uzasadnionego podejrzenia, że określona transakcja lub wartości majątkowe będące przedmiotem tej transakcji mogą mieć związek z praniem pieniędzy lub finansowaniem, a także w przypadku przekazania Generalnemu Inspektorowi nieprawdziwych lub zatajania prawdziwych danych dotyczących transakcji, rachunków lub osób.
Nowe przepisy dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu będą miały ogromny wpływ na sposób funkcjonowania biur rachunkowych. Dla wielu z nich implementacja wymogów Ustawy AML nie będzie prostym zadaniem. Istotne zatem powinno być przeprowadzenie stosownych szkoleń zapewniających aktualną wiedzę oraz wdrożenie procedur wewnętrznych biur w zakresie realizacji wielu nowych obowiązków wynikających z Ustawy AML.
