28.08.2020
Autor: Joanna Bogdańska - radca prawny
Niewątpliwie ze względu na pandemię i związaną z nią niepewnością i destabilizacją wiele planowanych transakcji M&A zostało odłożonych w czasie, a część z nich, już teraz wiemy, nie dojdzie do skutku. Jednak wychodzenie z kryzysu może sprzyjać łączeniu spółek, kusząc perspektywą „świeżego” startu w oparciu o nową strukturę organizacyjną. Z drugiej strony, może być dobrym momentem na zbudowanie silniejszej pozycji rynkowej. Walka o przetrwanie powoduje, że klasyczne M&A przesuwa się w kierunku distressed M&A tzn. przejęć aktywów w trudnej sytuacji, wysokiego ryzyka oraz z drugiej strony wyodrębnienie aktywów w celu odzyskania wartości z działów generujących straty.
M&A jako sposoby na przetrwanie kryzysu mogą być opłacalne w dłuższej perspektywie czasu. Jest to szansa na uratowanie swojej działalności, bądź pozyskanie funduszy na nowe inwestycje. Dla jednych podmiotów takie działania stanowią deskę ratunku, dla innych są możliwością zdominowania danej branży lub regionów.
Na ten moment można stwierdzić, że odpowiednio zaplanowane, odważne i przemyślane działania mogą przynieść korzyści zarówno dla spółek borykających się z kryzysem, jak i dla przedsiębiorstw pragnących zdobyć pozycję lidera na rynku lub się na niej utrzymać.
Choć z prawnego punktu widzenia distressed M&A nie różni się zasadniczo od klasycznych fuzji i przejęć, zwrócić należy uwagę na kilka kluczowych zagadnień:
due diligence: w przypadku transakcji z podmiotami borykającymi się ze skutkami kryzysu, pomimo presji czasu, warto dokonać jak najbardziej rzetelnego badania rzeczywistego stanu spółki, chociażby ograniczając je do najbardziej istotnych i priorytetowych kwestii, jak np. ustalenie rzeczywistego zadłużenia spółki, przeanalizowanie polis ubezpieczeniowych czy też zbadania wpływu COVID-19 na łańcuchy dostaw. Warto również ocenić ryzyko pokrzywdzenia ewentualnych wierzycieli spółki przejmowanej.
klauzule na miarę czasu: mając za sobą doświadczenia związane z nieprzewidzianymi zmianami sytuacji, więcej uwagi poświęcić należy klauzulom umożliwiającym ukształtowanie na nowo relacji umownych ze względu na zmianę okoliczności, rozbudowując dotychczas traktowane po macoszemu, klauzule siły wyższej, czy też wprowadzając postanowienia umożliwiające inwestorowi wycofanie się z zamierzonej transakcji, jeżeli pomiędzy podpisaniem dokumentacji transakcyjnej a faktycznym zamknięciem transakcji dojdzie do istotnej niekorzystnej zmiany (tak zwane klauzule MAC).
gwarancje, odszkodowania i zabezpieczenia: pomimo że ze względu na kryzysową sytuację sprzedającym może być trudniej przedstawić satysfakcjonujące dugą stronę gwarancje czy też zabezpieczenia, warto pamiętać o takich produktach jak ubezpieczenia oświadczeń i zapewnień (tzw. ubezpieczenie warranties and indemnities, W&I) czy też o rachunkach escrow.
Comments